Η ψυχολογική προσφορά των ταινιών και των κόμιξ

Αν ξυπνούσαμε ένα πρωί σε έναν κόσμο χωρίς εναλλακτική καλλιτεχνική οπτική και δημιουργία απέναντι στην καθημερινή ρουτίνα, τότε αυτό θα ισοδυναμούσε με ένα λυκοφωτικό πέρασμα σε μια χώρα όπου θα βασίλευε ο εφιάλτης της μονοτονίας…

Ο κινηματογράφος και οι έντυπες εικονογραφημένες ιστορίες επιτελούν έναν πολύτιμο κι αναντικατάστατο ρόλο στην ισορροπία του ευαίσθητου ψυχικού εργαλείου. Είναι οι φύλακες της παρηγοριάς, της φαντασίωσης και του ονείρου. Όταν η ανάλγητη πραγματικότητα μας ματαιώνει και συνθλίβει τις προσδοκίες μας, αναδύεται η λυτρωτική ανάγκη για διέξοδο από τις εσωτερικές συγκρούσεις. Το μυαλό θέλει να σταματήσει να σκέφτεται και να σαλπάρει για άλλους κόσμους. Να επισκεφτεί και να αντικρίσει τοπία απαλλαγμένα από τον πόνο και το άγχος. Το ανθρώπινο ον αναζητά το βίωμα που, χωρίς συγκρουσιακούς περιορισμούς, θα το απελευθερώσει και θα το συγκινήσει.

Ένας χάρτινος ήρωας που ξαπλώνει στο κρεβάτι της καλύβας που ζει, μας γλυτώνει για λίγες στιγμές από την ανησυχία για τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας. Δυο φίλοι που μοιράζονται την ζωή τους στην οθόνη του σινεμά, μας θυμίζουν την ευαισθησία που έχουμε λησμονήσει λειτουργώντας σαν διεκπαιρεωτικά ρομπότ μέσα σε περιβάλλον αλλοτρίωσης κι αποξένωσης από την συνέχεια του εαυτού μας. Θυμάμαι με νοσταλγία τις αναγνώσεις των τόμων του Ποπάυ στις καλοκαιρινές διακοπές όταν ήμουν παιδί, με τον γίγαντα Γκρισίνο να κάθεται απομονωμένος στο νησί του, τον παππού να πίνει βαρέλια με κοκκινέλι στο υπόγειο και τον Πόλντο να καταβροχθίζει σαν ασπιρίνες τα χάρμπουγκερ. Ανακαλώ επίσης τα εκπληκτικά τεύχη του Σπόρτ Μπίλυ που χάριζαν στιγμές ανεμελιάς, διαβάζοντας τους αγώνες του “Αθλοβασίλη” ενάντια στην σατανική Βάντα για την σωτηρία των αθλημάτων, με αιχμή του δόρατος το χωροχρονικό διαστημόπλοιο.

Προχωρώντας στην προεφηβική κι εφηβική ηλικία μου έρχονται στο μνημονικό σκηνές από ταινίες ορόσημα. Ο Τομ Κρουζ να ανακαλύπτει τον αυτιστικό αδελφό του στον άνθρωπο της βροχής, ο Ντέζελ Ουάσινγκτον να υπερασπίζεται τον ομοφυλόφιλο και πάσχοντα από AIDS Τομ Χανκς στο Φιλαδέλφεια, ο Ντον Τζόνσον σαν Μάλμπορο να κάθεται παρέα με τον Μίκυ Ρουρκ που υποδυόταν τον Χάρλευ και να συζητάνε την ματαιότητα της συμβατικής ζωής, πίνοντας μπύρες με φόντο μια διαφημιστική πινακίδα. Ήρωες είδωλα που ταυτίζεσαι εύκολα μαζί τους, αφού θα μπορούσαν να είσαι εσύ.

Μέσα από την τυπωμένη ή κινούμενη εικόνα, το συναίσθημα οπτικοποιείται και αποκτά υπόσταση ώστε να του δώσεις το μοναδικό προσωπικό σου νόημα… Οι πολυτιμότεροι θησαυροί κρύβονται στους λαβύρινθους των παιδικών κι ενήλικων περιπετειών που ζήσαμε και ζούμε μέσα από τους άυλους αλλά πιο πραγματικούς από την πραγματικότητα υπερήρωες…

Πολύβιος Γεράσιμος Παραράς. Σινεφίλ Ψυχολόγος