TOP-10 Ταινιών του 2024

Έφτασε αυτή η στιγμή του έτους που ανατρέχουμε πίσω στη χρονιά που φεύγει μνημονεύοντας όλα εκείνα τα πράγματα που με κάποιο τρόπο την έκαναν να ξεχωρίσει. Οι λίστες με όλα αυτά που άφησαν το στίγμα τους στη σφαίρα της ποπ κουλτούρας το 2024, έχουν την τιμητική τους και εμείς δεν θα μπορούσαμε να μη συμμετέχουμε με το καθιερωμένο top-10 των καλύτερων ταινιών. Σε γενικό πλαίσιο η κινηματογραφική χρονιά που φεύγει ήταν αρκετά πλούσια τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Η λίστα που ακολουθεί περιλαμβάνει ταινίες που κυκλοφόρησαν επίσημα στις ελληνικές αίθουσες εντός του 2024 ανεξάρτητα από το έτος παραγωγής τους. Η ιεράρχηση γίνεται κλιμακωτά από την λιγότερο στην περισσότερο αγαπημένη ταινία και φυσικά διέπεται αποκλειστικά από την υποκειμενική ματιά του γράφοντα. Κάπου εδώ καλό θα ήταν να αναφερθούν αυτές που για λίγο δεν κατάφεραν να λάβουν μια θέση μέσα στη δεκάδα, όπως το All of us strangers, το Godzilla minus one, το Juror #2 και το Anora.

10. Strange Darling του JT Mollner

Μια ταινία που δουλεύει αντιστρόφως ανάλογα από την ποσότητα των πληροφοριών που γνωρίζεις για αυτή. Ένα θρίλερ, που καταφέρνει να σε κρατήσει σε διαρκή εγρήγορση και να σου προσφέρει απλόχερα ανατροπές που με δυσκολία τις βλέπεις να έρχονται. Επίσης, πλαισιωμένο δυνατά με ένα καταπληκτικό soundtrack δικαίως μπορεί να χαρακτηριστεί η φιλμική έκπληξη του 2024. 

9. Ονειρικό Σενάριο (Dream Scenario) του Kristoffer Borgli

Το αιώνιο ερώτημα που βασανίζει αναρίθμητους σινεφίλ ανα τον κόσμο για την υποκριτική δεινότητα του Νικολάρα του Κέιτζ (καλός ή κακός) δεν θα αναλυθεί εδώ. Αυτό που θα επισημανθεί όμως είναι του πόσο ταιριαστός υπήρξε ως κεντρικός χαρακτήρας αυτής της ταινίας, ένας αδιάφορος, άχρωμος καθημερινός οικογενειάρχης που ξαφνικά πρωταγωνιστεί στα όνειρα των άλλων. Μια ταινία με την σφραγίδα της Α24, που προσπαθεί να ισορροπήσει κωμικά μεταξύ της επίδρασης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της εγωκεντρικότητας σε μια αλληγορία, που αν και δεν δουλεύει πάντα, παραμένει εξαιρετικά ψυχαγωγική και ενδιαφέρουσα.

8. Το Αγόρι και ο Ερωδιός (The Boy and the Heron) του Hayao Miyazaki

Ό,τι και να ειπωθεί για το σκηνοθετικό μεγαλείο του Ιάπωνα δημιουργού θα είναι λίγο. Όταν λοιπόν, διανύοντας την ένατη δεκαετία της ζωής του, σκηνοθετεί και παραδίδει ένα παροξυσμικά παραισθησιογόνο αλληγορικό παραμύθι με μαεστρική ακρίβεια, δεν μπορούμε παρά να υποκλιθούμε. Το Αγόρι και ο Ερωδιός αποτελεί ένα σκοτεινό ταξίδι ενηλικίωσης με ψυχαναλυτικές πινελιές διανθισμένες από τη χαρακτηριστική χρωματική παλέτα του Μιγιαζάκι που δικαίως βραβεύτηκε με το Όσκαρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων.    

7. Dune: Μέρος Δεύτερο (Dune: Part 2) του Denis Villeneuve

Μπορεί το πρώτο μέρος της “Βιλνεβικής” μεταφοράς του sci-fi αριστουργήματος του Φρανκ Χέρμπερτ να φάνηκε στους περισσότερους άνευρα λειψό και αποκλειστικά εισαγωγικό, ωστόσο στο δεύτερο μέρος ο αγαπημένος Γαλλοκαναδός σκηνοθέτης επέστρεψε με άκρατο δυναμισμό και κατάφερε να παραδώσει ένα σχεδόν αψεγάδιαστο δραματουργικά και οπτικά sci-fi έπος. Εμφυσώντας περισσότερο ερωτισμό στο πρωταγωνιστικό ντουέτο και σκιαγραφώντας αποδοτικότερα την περσόνα του ηγέτη/ μεσσία Πωλ Ατρείδη αυτό το δεύτερο μέρος κατάφερε να αποτελεί μια οπτικοακουστική εμπειρία που βιώνεται μοναδικά στη σκοτεινή αίθουσα και στη μεγαλύτερη δυνατή οθόνη. Ακόμα και μουσικά εδώ ο Zimmer καταφέρνει να παραδώσει πιο ευδιάκριτα μουσικά θέματα αφήνοντας περισσότερο πίσω τις εκκωφαντικές “καραμούζες” της προηγούμενης ταινίας. Σχήμα οξύμωρο η βράβευση του για την μουσική του πρώτου μέρους και η παντελής αδιαφορία της ακαδημίας για τη μουσική αυτής.             

6. The Substance: Το Ελιξίριο της Νιότης (The Substance) της Coralie Fargeat

Το αλληγορικό body horror διαμαντάκι της Γαλλίδας σκηνοθέτιδας κατορθώνει με χειρουργική (pun intended) ακρίβεια να προκαλέσει και να συνδιαλλαγεί με το κοινό για το σεξιστικό περιτύλιγμα του θεάματος, την αντιδιαστολή του εφήμερου και του μακροχρόνιου της φήμης, την υστεροφημία και τη σωματική δυσμορφική διαταραχή. Υπό τους synthwave ήχους του Raffertie, με ασφυκτικά κοντινά και αδιανόητα καλοδουλεμένα πλάνα, με μια ερμηνεία ζωής της Demi Moore (σε έναν ρόλο αντίστοιχου ερμηνευτικού ταιριάσματος με αυτόν του Brendan Fraser στη Φάλαινα και του Mickey Rourke στον Παλαιστή) και συνεχή σινεφιλικά κλεισίματα του ματιού σε ταινίες όπως Η λάμψη του Κιούμπρικ και το Κάρι του Ντε Πάλμα το Substance σφράγισε την Fargeat στους auteur που θα ακολουθούμε ευλαβικά σε κάθε σκηνοθετικό βήμα.

5. Deadpool & Wolverine του Shawn Levy

Αυτή η δεύτερη συνέχεια των ταινιών του Deadpool και η 34η (!) του MCU νεκρανασταίνει τον Γουλβεριν και μαζί το κουρασμένο franchise αυτών των μαρβελικών υπερηρωικών ταινιών αποχαιρετώντας ταυτόχρονα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την 20th Century Fox. Τερματίζοντας το meta σε όλα τα επίπεδα, με το μάτι να κλείνει έξυπνα κατευθείαν στον θεατή, η ταινία προσφέρει απλόχερα υπερθέαμα και συγκίνηση για όλα αυτά που αφήνει πίσω και όλα αυτά που έρχονται (ξεκάθαρα και ξεδιάντροπα till your 90!).     

4. Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2 (Inside Out 2) του Kelsey Mann

Η Ράιλι μπαίνει στην εφηβεία μαζί με τη συνοδεία νέων συναισθημάτων που κάνουν κατάληψη στο κέντρο ελέγχου του μυαλού της αποδιοργανώνοντας την μέχρι πρότινος ισορροπημένη κατάσταση. Μπορεί αυτή τη φορά το διακύβευμα να μην είναι τόσο σημαντικό όσο αυτό της πρώτης ταινίας και η κύρια πλοκή της να πατάει πάνω στο μοτίβο αυτής, ωστόσο παρουσιάζει τόσο έξυπνα τον τρόπο που λειτουργεί το άγχος και είναι τόσο αριστουργηματικός ο τρόπος “επίλυσης” της νέας κατάστασης που της συγχωρούνται όλα.    

3. Το Ατίθασο Ρομπότ (The Wild Robot) του Chris Sanders

Άλλη μια animation ταινία, που κατορθώνει πατώντας τα σωστά κουμπιά, να ενεργοποιήσει τους δακρυϊκούς αδένες μικρών και μεγάλων, χωρίς ποτέ να γίνεται ακραία μελοδραματική ή ηθικοπλαστικά διδακτική. Αυτή είναι ιστορία ενός οικιακού ρομπότ που η μοίρα το φέρνει σε ένα απομονωμένο νησί προκαλώντας το να επιβιώσει επαναπροσδιορίζοντας την ταυτότητα του αναλαμβάνοντας κόντρα ρόλους δια μέσου της αλληλεπίδρασης του με τα ζώα του νησιού. Ο ρόλος της μητρότητας και η σχέση τεχνολογίας-περιβάλλοντος πασπαλισμένες με υπαρξιακές ανησυχίες προσφέρουν αυτό το κάτι παραπάνω απελευθερώνοντας την στενή έννοια της παιδικής ταινίας.   

2. Τα Παιδιά του Χειμώνα (The Holdovers) του Alexander Payne

Αυτή η τριάδα των κεντρικών χαρακτήρων, του δύστροπου καθηγητή, του ατίθασου έφηβου και της Αφροαμερικάνας μαγείρισσας, που αναγκάζονται να περάσουν μαζί τις διακοπές των Χριστουγέννων δημιουργεί με ένα γλυκόπικρο τόνο μια ταινία που έχει όλα τα προσόντα να μπει στο πάνθεον των κλασικών Χριστουγεννιάτικων ταινιών. Εκεί μαζί με το It’s a Wonderful Life (και το Die hard φυσικά) να σε κάνουν να θες να τις δεις τις γιορτινές μέρες δίπλα σε φωτάκια που αναβοσβήνουν συνοδεία ενός ζεστού ροφήματος. Η αψεγάδιαστη αποτύπωση της δεκαετίας του 70, οι βαθιά ανθρώπινες ερμηνείες και οι τέλειες ισορροπίες μεταξύ του χιούμορ, του δράματος και των κοινωνικοπολιτικών σχολίων της εποχής απλά απογειώνουν την όλη εμπειρία. 

1. Υπέροχες Μέρες (Perfect Days) του Wim Wenders

“Πως ένας Ιάπωνας καθαριστής δημόσιων τουαλετών μπορεί να κάνει τη ζωή σου καλύτερη” θα μπορούσε να είναι ένα clickbait τίτλος κριτικής της τελευταίας ταινίας του Βέντερς, που όμως θα έκρυβε μέσα του αβίαστα ένα λουτρό αλήθειας. Οι Υπέροχες Μέρες ανήκουν σε εκείνη την κατηγορία ταινιών, που με έναν απλό και όχι απλοϊκό τρόπο, ψιθυρίζουν κατευθείαν σε βαθύτερα κομμάτια του ψυχισμού σου γλυκαίνοντας τον και σε συντροφεύουν διαρκώς μετά τους τίτλους τέλους. Η άρτια ερμηνευτική δεινότητα του πρωταγωνιστή μαζί με την υπέροχη μουσική των mixtape κασετών του, το καλοδουλεμένο σενάριο και τα πανέμορφα φωτισμένα πλάνα ξεπροβάλλουν το διαχρονικό μήνυμα του Carpe Diem με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το φως που διαπερνά τα φύλλα των δέντρων θα συνδέεται για πάντα πια με αυτό το φιλμικό αριστούργημα. Komorebi.