Συνέντευξη με την Αθηναϊκή Λέσχη Επιστημονικής Φαντασίας (Α.Λ.Ε.Φ.)
Η Α.Λ.Ε.Φ. , είναι ένας μη κερδοσκοπικός σύλλογος που ιδρύθηκε το 1998 με σκοπό την ανάπτυξη και τη διάδοση της επιστημονικής φαντασίας και των τεχνών του φανταστικού. Τα μέλη της επιστήμονες, λογοτέχνες, μεταφραστές, εκδότες, δημοσιογράφοι, αλλά και άνθρωποι που μπορεί να μην έχουν επαγγελματική σχέση με τις επιστήμες ή τις εκδόσεις, αλλά είναι λάτρεις του είδους.
Με αφορμή την Εβδομάδα Επιστημονικής Φαντασίας του Spoileralert.gr, μιλήσαμε μαζί τους για να μάθουμε περισσότερα για τη Λέσχη, τη δράση της, και την επιστημονική φαντασία στη χώρα μας.
Αθηναϊκή Λέσχη Επιστημονικής Φαντασίας: Πόσο περίεργος ακούγονταν αυτός ο τίτλος στα αυτιά των μη μυημένων, όταν ιδρύθηκε πριν 19 χρόνια;
Όσο περίεργος φαίνεται και σήμερα!
Στο Website σας αναφέρετε ότι η ΑΛΕΦ δεν ασχολείται με αποκρυφισμό, μαγεία, παραψυχολογία και άλλα παρόμοια. Είμαι σίγουρος ότι πίσω από αυτή τη δήλωση κρύβεται τουλάχιστον μια πολύ αστεία ιστορία παρεξήγησης…
Δυστυχώς, όχι και τόσο αστεία. Η διευκρίνιση αυτή είναι και θα παραμένει αναγκαία όσο υπάρχουν μερίδες τους ευρέος κοινού που συγχέουν τις τέχνες του Φανταστικού με αστήρικτες δοξασίες και δεισιδαιμονίες. Η διαχωριστική γραμμή θα έπρεπε να είναι ξεκάθαρη: από τη μία έχουμε τέχνες, οι οποίες προφανώς έχουν πλήρη συναίσθηση του πόσο φανταστικά ή υποθετικά είναι κάποια στοιχεία που χρησιμοποιούν, και από την άλλη μια αβάσιμη και αντιεπιστημονική προβολή στην πραγματικότητα προλήψεων που δεν ισχύουν. Όμως μετά από τόσα χρόνια χρειάζεται ακόμα να το ξεκαθαρίζουμε: το ότι γράφουμε για μαγεία ή παρακολουθούμε ταινίες με φαντάσματα ή επισκέψεις εξωγήινων, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι πιστεύουμε πως αυτά συμβαίνουν. Μια τέτοια σύγχυση είναι επίσης παράλογη –σαν να ισχυρίζεται κάποιος ότι σε κάθε συγγραφέα αστυνομικών αρέσει να σκοτώνει κόσμο στην πραγματική ζωή.
Τι μας κάνει άραγε να μαγευόμαστε τόσο από την επιστημονική φαντασία;
Η αίσθηση του θαυμαστού, η πιθανότητα αυτό να αποκτήσει υπόσταση στη ζωή μας αύριο το πρωί και η βεβαιότητα ότι αυτό είχε ήδη συμβεί αμέτρητες φορές στο παρελθόν. Η πραγματική μαγεία του είδους συνίσταται στα εργαλεία που δίνει στους δημιουργούς να εξερευνήσουν τον Άνθρωπο και το σήμερα με όρους της τεχνολογίας και του αύριο. Η επιστημονική φαντασία μπορεί να προσφέρει κάθε φορά το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη μιας ιδέας και συγχρόνως δυνατότητες μελέτης της που δεν είναι διαθέσιμες στη ρεαλιστική τέχνη. Ο άνθρωπος ως είδος καθορίζεται, εκτός των άλλων, και από την επιστήμη και την τεχνολογία του. Είναι αδύνατον να τον διαχωρίσουμε από αυτές, κι εδώ έρχεται η επιστημονική φαντασία να τον ερμηνεύσει, να τον εξερευνήσει και να τον βοηθήσει να δει ένα βήμα παραπέρα. Η μαγεία της επιστημονικής φαντασίας είναι ότι συρρικνώνεται κάθε μέρα που περνάει, καθώς μέρη της γίνονται πραγματικότητα, και την ίδια στιγμή εκτείνεται όλο και περισσότερο στο μέλλον, καθώς ανακαλύπτει καινούργιους τομείς στους οποίους θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε.
Μπορεί αυτό το είδος να ανθίσει και στη χώρα μας;
Βεβαίως, αμέσως μόλις ο μέσος Έλληνας συνειδητοποιήσει ότι ήδη ζει μέσα στην επιστημονική φαντασία. Το Internet είναι η επιστημονική φαντασία του 1980. Τα κινητά είναι η επιστημονική φαντασία του 1970. Τα αυτοκίνητα, η επιστημονική φαντασία του 1850. Όταν καταλάβουμε πώς λειτουργεί αυτό, θα είμαστε λιγότερο απορριπτικοί απέναντι σε ταινίες, και ειδικά σε βιβλία, που έχουν ως θέμα για παράδειγμα την τεχνητή νοημοσύνη ή τη βιοτεχνολογία –και δεν θα έπρεπε να περιοριζόμαστε μόνο στην επιστήμη που φαίνεται να είναι ήδη στα όρια του εφικτού. Το να μην αναγνωρίζουμε το είδος της επιστημονικής φαντασίας ως το κατ’ εξοχήν παγοθραυστικό του μέλλοντός μας κάνει ζημιά σε όλους, φιλότεχνους και μη.
Στην Ελλάδα, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχουν κυκλοφορήσει αρκετά βιβλία επιστημονικής φαντασίας, πολλά από αυτά από μέλη της ΑΛΕΦ, και γενικά το είδος δείχνει να βρίσκεται στις απαρχές δημιουργίας μιας εγχώριας σκηνής, όμως είναι ακόμα πολύ νωρίς. Η εκδοτική δυσπιστία, η παρεπόμενη αναγνωστική άγνοια της ελληνικής παραγωγής, και (για να είμαστε δίκαιοι) η μέτρια ποιότητα κάποιων εκδόσεων σχηματίζουν έναν φαύλο κύκλο που διατηρεί το πρόβλημα.
Τι μπορεί να βρει κάποιος μέσα στο περιοδικό που εκδίδετε
(Φανταστικά Χρονικά);
Άρθρα για βιβλία, κόμικς, ταινίες, διοργανώσεις και ανθρώπους του χώρου, εργασίες πάνω σε συγκεκριμένα θέματα, παρουσιάσεις παιχνιδιών, βιβλιοκριτικές, ειδήσεις για εκδηλώσεις και γεγονότα στην ελληνική και διεθνή σκηνή του φανταστικού, νέες κυκλοφορίες και σύντομα επιλεγμένα διηγήματα, είτε Ελλήνων συγγραφέων είτε μεταφρασμένα.
Έχετε μεγάλη δραστηριότητα με εκδηλώσεις, προβολές και συμμετοχή σε συνέδρια όπως το ΦantastiCon. Ποια είναι η αίσθηση που εισπράττετε από τον κόσμο; Έχει γίνει η Επιστημονική Φαντασία πιο “mainstream” απ’ ό,τι ήταν όταν ξεκινούσατε;
Η έννοια του mainstream δεν είναι απολύτως μετρήσιμη, οπότε δεν είναι και τόσο απλή η απάντηση. Βλέπουμε πάντως μια μεγάλη μερίδα της νεολαίας εδώ και χρόνια να στρέφεται στο φανταστικό και ευτυχώς να μην εγκαταλείπει το πεδίο μεγαλώνοντας. Αν θέλουμε να μιλήσουμε με όρους απλής φυσικής, θα λέγαμε ότι αυτός ο αυξανόμενος πυρήνας, προσθέτει μάζα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η έλξη που ασκεί το φανταστικό στον υπόλοιπο κόσμο. Η έκδοση μερικών καλών βιβλίων και η προβολή πρόσφατων ταινιών όπου η επιστημονική φαντασία δεν παρουσιάζεται μόνο σαν «περιπέτεια με διαστημόπλοια και ξύλο στο διάστημα» στρέφει σίγουρα κάποιους ανθρώπους προς την εξερεύνηση του είδους.
Πώς μπορεί να σας βρει κάποιος και να παρακολουθεί τις εκδηλώσεις σας;
Αρχικά μπορεί να βρει ενημερώσεις για τις εκδηλώσεις μας στο blog της Λέσχης: alef-gr.blogspot.gr, και στο group του Facebook: www.facebook.com/groups/aleflist/
Σχεδόν όλες οι εκδηλώσεις μας είναι ανοιχτές και δωρεάν, οπότε αφού έρθει μια φορά και μας συναντήσει, μπορεί να μας αφήσει το mail του για την mailing list των φίλων της Λέσχης, από όπου θα λαμβάνει πλέον ειδοποιήσεις τακτικά για όλες τις ανοιχτές εκδηλώσεις μας.