Η Μηχανή του Χρόνου και άλλες Θαυμαστές Ιστορίες – H.G. Wells

Ένα πολύ συχνό φαινόμενο με παλιά, κλασσικά έργα οποιουδήποτε λογοτεχνικού είδους είναι ότι με τον καιρό φθίνουν. Καθώς η τέχνη της αφήγησης εξελίσσεται και οι αναγνώστες “εκπαιδευόμαστε” ανάλογα για να δεχτούμε πιο περίτεχνα δομημένα έργα, δεν είναι λίγα τα παλιά βιβλία που αρχίζουν να μοιάζουν με βαρετά, ογκώδη έργα που διαβάζονται μόνο για ιστορικούς λόγους, με τις τελευταίες τους σελίδες να μας αφήνουν με ένα αίσθημα απογοήτευσης που προσπαθούμε με το ζόρι να καταπνίξουμε. Αν έχετε πιάσει την αντίθεση  που προσπαθώ να δημιουργήσω, θα έχετε ήδη αντιληφθεί ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τον H. G. Wells.

Γνωστός κυρίως για την “Μηχανή του Χρόνου” αλλά και τον “Πόλεμο των Κόσμων”, ο Wells υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της επιστημονικής φαντασίας του 19ου αιώνα, μια εποχή που για πολλούς σηματοδότησε και την απαρχή του είδους, ή τουλάχιστον το κομβικό σημείο από το οποίο άρχισε να παίρνει μια μορφή που θα αναγνωρίζαμε και σήμερα ως επιστημονική φαντασία.

Στη συγκεκριμένη συλλογή των εκδόσεων Αρχέτυπο έχουμε να κάνουμε, με λίγα λόγια, με ιστορίες όπου τον κυρίαρχο ρόλο κατέχουν προβλέψεις του Wells για την τεχνολογική πρόοδο, εντυπωσιακές εφευρέσεις και αξιοπερίεργα πλάσματα, με την βασική κινητήρια δύναμη να φαίνεται να είναι η επιθυμία του συγγραφέα να παίξει με επιστημονικές και φιλοσοφικές ιδέες της εποχής του.

Τέτοιες ιδέες κινούνται από το αξιοθαύμαστο, όπως στην “Αξιοσημείωτη Περίπτωση των Ματιών του Ντέιβιντσον” ή τον “Κατασκευαστή των Διαμαντιών” μέχρι το ανατριχιαστικό, όπως στο “Νησί του Αεπυόρνιθα” ή στη “Χώρα των Τυφλών”.

Ακόμη, στη γραφή του Wells, σημαντική θέση έχουν ο φόβος αλλά και το δέος που προκαλούσαν στους ανθρώπους οι νέες εφευρέσεις και ανακαλύψεις της εποχής, όπως η πρώιμη εκδοχή βιολογικού πολέμου που συναντάμε στον “Κλεμμένο Βάκιλο” ή η μυθολογική υπόσταση που αποκτούν οι μηχανές στον “Κύριο των Γεννητριών”.

Κρυμμένη ανάμεσα σε όλα αυτά, “Η Πόρτα στον Τοίχο” είναι μια ιστορία λιγότερο “επιστημονικής” φαντασίας, κλασσικό δείγμα της αγάπης που δείχνει η Βρετανική λογοτεχνία για κρυμμένους μαγικούς κόσμους.

Τέλος, το κερασάκι σε αυτήν τη Βικτωριανή τούρτα είναι, φυσικά, η “Μηχανή του Χρόνου”, όπου ο ανώνυμος Χρονοταξιδιώτης του Wells μεταφέρεται σε ένα μέλλον όπου η ανθρωπότητα έχει χωριστεί σε δύο είδη. Ο κόσμος των φιλήσυχων Ελόι της επιφάνειας και των τερατόμορφων Μόρλοκ του υπεδάφους είναι ιδανικό setting για μια κλασσική sci-fi περιπέτεια, αλλά και πρόσφορο έδαφος για πολιτικό σχολιασμό.

Το πραγματικά εντυπωσιακό σε όλα αυτά για έναν σύγχρονο αναγνώστη είναι το πόσο προσιτή μοιάζει η γραφή του Wells και πόσο πιστευτοί είναι οι χαρακτήρες του, παρόλο που μας χωρίζουν απ’ αυτούς παραπάνω από εκατό χρόνια. Πέρα από μερικές παρωχημένες επιστημονικές ιδέες και το αφηγηματικό εργαλείο του χαρακτήρα-αφηγητή, που εξιστορεί την πλοκή της ιστορίας σε άλλους χαρακτήρες, η γραφή του Wells δεν μαρτυρά την ηλικία της και αρκετά από τα διηγήματα του θα μπορούσαν άνετα να έχουν γραφτεί πρόσφατα.

Το μόνο αδύναμο σημείο στην γραφή του Wells μοιάζει να είναι τα φινάλε, αφού οι περισσότερες ιστορίες του μοιάζουν να εγκαταλείπονται και να καταρρέουν χωρίς κάποιον ικανοποιητικό επίλογο, μόλις ο συγγραφέας τελειώσει με την εξερεύνηση της κεντρικής του ιδέας.

Αν όμως σας αρέσει η καλή επιστημονική φαντασία, αν σας ενθουσιάζει η Βικτωριανή εποχή, ή αν θέλετε να γνωρίσετε έναν κλασσικό συγγραφέα του οποίου η γραφή αντέχει τόσο καλά στον χρόνο που θα μπορούσε και ο ίδιος να είναι Χρονοταξιδιώτης, τότε η “Μηχανή του Χρόνου” είναι ένα βιβλίο για εσάς.