Ο Γύρος του Κόσμου σε 20 Ταινίες Κινουμένων Σχεδίων – Μέρος 1ο
Η σημερινή ημέρα έχει θεσπιστεί από την ASIFA (Association Internationale du Film d’Animation) ως Παγκόσμια Ημέρα Κινουμένων Σχεδίων. Και επειδή εδώ στο SpoilerAlert ψάχνουμε αφορμή για τη δημιουργία λιστών, ορίστε μία (χωρισμένη σε δύο μέρη) με 20 ταινίες μεγάλου μήκους από όλο τον κόσμο, κάθε είδους και για κάθε γούστο. Στις περιπτώσεις χωρών με πλούσια παράδοση, όπως η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ, η επιλογή είναι μάλλον δύσκολη, οπότε περιοριστήκαμε σε μερικές που δεν είναι πρώτα ονόματα, αλλά ελαφρώς άγνωστες. Γι’ αυτό, λοιπόν, μην περιμένετε ούτε Disney, ούτε Pixar, ούτε καν Studio Ghibli.
1. Coraline (ΗΠΑ – 2009)
Η μικρή Coraline βαριέται τρομερά στο νέο της σπίτι. Οι γονείς της ασχολούνται περισσότερο με τη δουλειά τους και οι νέοι γείτονες είναι πιο παράξενοι απ’ όσο μπορεί να αντέξει. Εξερευνώντας, ανακαλύπτει μια μικρή πόρτα πίσω από την ταπετσαρία, η οποία όμως είναι χτισμένη με τούβλα. Ή, μάλλον, έτσι φαίνεται. Ο μαέστρος του stop motion Henry Selick μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα του μεγάλου παραμυθά Neil Gaiman, χωρίς να μένει απολύτως πιστός σε αυτό. Ωστόσο, πιάνει σε μεγάλο βαθμό την αίσθηση του αλλόκοτου και του φανταστικού, προσφέροντας έτσι μία φρέσκια και εξαιρετικά καλοφτιαγμένη ταινία.
2. Ronal Barbaren (Δανία – 2011)
Στον κόσμο της Μεταλόνια ζουν οι Βάρβαροι, απόγονοι του θρυλικού πολεμιστή Κριάν. Περνούν την ημέρα τους φουσκώνοντας τους μυς τους και αλείφοντάς τους με λάδι ή τριγυρνούν στον κόσμο σε αναζήτηση επικών περιπετειών. Στην απρόσμενη, όμως, επίθεση του σκοτεινού Βολκαζάρ όλοι αιχμαλωτίζονται ή σκοτώνονται. Όλοι, εκτός από τον Ρόναλ, που με το ζόρι μπορεί να σηκώσει έναν πολεμικό πέλεκυ, αλλά που αναλαμβάνει να τους ελευθερώσει. Το computer animation δεν αποτελεί κάτι το ιδιαίτερο, αλλά η ταινία παρωδεί επιτυχημένα τα στερεότυπα του sword and sorcery. Είναι κάπως άνιση, παραμένει όμως ένα διασκεδαστικότατο ταινιάκι.
3. Perfect Blue (Ιαπωνία – 1997)
Μια νεαρή τραγουδίστρια αποφασίζει, υπό την πίεση του ατζέντη της, να παρατήσει το μικρόφωνο και να ξεκινήσει μια καριέρα στην ηθοποιία. Ενώ πασχίζει να ανταπεξέλθει στο ρόλο της σε μία τηλεοπτική σειρά, γίνεται θύμα stalking. Σιγά-σιγά, οι παραισθήσεις τρυπώνουν στο κουρασμένο της μυαλό και τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας θολώνουν επικίνδυνα. Βίαιο και καλοσκηνοθετημένο, με αγωνιώδη μουσική υπόκρουση, παρασέρνει τον θεατή στο δράμα της πρωταγωνίστριας. Ένα εξαιρετικό ψυχολογικό θρίλερ, που έχει συγκριθεί με τα έργα του Άλφρεντ Χίτσκοκ.
4. Song of the Sea (Ιρλανδία/Βέλγιο/Δανία/Γαλλία/Λουξεμβούργο – 2014)
Ο Ben και η Saoirse είναι δύο αδέλφια που ζουν με τον φαροφύλακα πατέρα τους και τον μεγαλόσωμο σκύλο τους σε ένα νησί κοντά στις ακτές της Ιρλανδίας. Κι ενώ τα δυο αδέλφια έχουν μόλις μετακομίσει στην πόλη με τη γιαγιά τους, ανακαλύπτουν ότι η μικρή Saoirse είναι σέλκι, ένα πνεύμα που μπορεί να μεταμορφωθεί σε φώκια όταν μπαίνει στο νερό. Ο Tomm Moore, μια από τις πλέον ελπιδοφόρες φιγούρες του σύγχρονου animation, μας παρουσιάζει ένα μαγευτικό και γλυκό all-ages φιλμ, στο οποίο παρελαύνουν οι γοητευτικές παραδόσεις της Ιρλανδίας. Οπτικά, είναι κάτι παραπάνω από θαυμάσιο και η υπέροχη μουσική παίζει σημαντικό ρόλο στην ατμόσφαιρα.
5. King of the Pigs (Νότια Κορέα – 2011)
Δύο παλιοί φίλοι συναντιούνται μετά από πολλά χρόνια και θυμούνται την όχι και τόσο ευχάριστη σχολική τους ζωή: τη βία που δέχονταν σιωπηρά οι υποτελείς μαθητές, τα «γουρούνια», από τα «σκυλιά», την ανώτερη κάστα και κυρίως εκείνον το νέο μαθητή που προσπάθησε να αλλάξει τα πράγματα. Οι δυο φίλοι κατευθύνονται στο σχολείο τους και μερικά απίστευτα μυστικά έρχονται στο φως. Το σχέδιο παρουσιάζει ένα κάποιο ενδιαφέρον, χωρίς να είναι τρομερό, ενώ η δραματική πλοκή, παρότι κάνει μια κοιλιά, αποζημιώνει τον θεατή στο φινάλε.
6. When the Wind Blows (Ηνωμένο Βασίλειο – 1986)
Βασισμένο στο ομώνυμο κόμικ του Raymond Briggs, η ταινία αυτή ακολουθεί ένα μεσόκοπο ζευγάρι της αγγλικής εξοχής στη διάρκεια πυρηνικού ολοκαυτώματος. Το animation αποτελεί ένα υβρίδιο της παραδοσιακής τεχνοτροπίας, του stop motion και σύντομων live action σκηνών, ενώ στο soundtrack έχουν συμμετάσχει ονόματα όπως ο David Bowie, ο Roger Waters και οι Genesis. Μην σας ξεγελάσει η αφέλεια του κυρίου και της κυρίας Μπλογκς ή το «παιδικό» και παλιομοδίτικο σχέδιο. Όσο ανάλαφρη φαίνεται στην αρχή, τόσο πικρή γίνεται σταδιακά η ιστορία.
7. Les Maitres du Temps (Γαλλία/Ουγγαρία – 1982)
Ένα σμήνος τεράστιων σφηκών επιτίθεται στον Claude και τον μικρό του γιο, Piel. Το όχημα διαφυγής τους ανατρέπεται και ο Claude τραυματίζεται θανάσιμα. Έτσι, η μόνη ελπίδα για τον Piel είναι ο πομποδέκτης του, ο Mike όπως τον αποκαλεί, και ο Jaffar, ο φίλος του πατέρα του που βρίσκεται στην άλλη άκρη της γραμμής. Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του σπουδαίου Γάλλου René Laloux ίσως να μην είναι η πιο διάσημή του, αλλά σίγουρα έχει την πιο οργιώδη φαντασία. Το animation κρατιέται πολύ καλά παρά την ηλικία του και ο Laloux μας εισάγει σε έναν φανταστικό κόσμο. Αυτά, συν το twist στο τέλος μας προσφέρουν ένα μοναδικό sci-fi φιλμ.
8. Waltz with Bashir (Ισραήλ – 2008)
Μια βραδινή συζήτηση με έναν παλιό φίλο, φέρνει στην επιφάνεια του μυαλού του Ari Folman τον Πόλεμο του Λιβάνου του 1982, στον οποίο είχε πάρει μέρος. Πού πήγαν όλες οι αναμνήσεις από τις φρικτές εκείνες ημέρες; Ο Folman αποφασίζει να έρθει σε επαφή με παλιούς συμπολεμιστές του, προσπαθώντας να ξυπνήσει τη μνήμη του. Ένα πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ για τον πόλεμο και τη λησμονιά ως αυτοάμυνα στα δεινά του. Η σκηνοθεσία και η μουσική επένδυση δημιουργούν μια βαριά ατμόσφαιρα που σε ρουφάει σαν μαύρη τρύπα. Ή, για να αναφερθώ στην αριστοτεχνική εναρκτήρια σεκάνς, σε αρπάζει από το λαιμό σαν λυσσασμένο σκυλί.
9. Miss Hokusai (Ιαπωνία – 2015)
Ο Χοκουσάι θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες της Ιαπωνίας, διάσημος για μια πληθώρα έργων, όπως το «Μεγάλο Κύμα έξω από την Καναγκάβα». Η κόρη του, Ο-Έι, υπήρξε η ταλαντούχα βοηθός του, αλλά σήμερα τα προσωπικά της έργα παραμένουν εν πολλοίς ξεχασμένα. Η ταινία αυτή ρίχνει μια ματιά στην αποξενωμένη σχέση μεταξύ τους, αλλά και σε αυτή της Ο-Έι με τη μικρότερη αδελφή της, που ήταν εκ γενετής τυφλή. Μια αφήγηση λυρική και λιτή, με αριστουργηματικό animation και εμπλουτισμένη με εύστοχες αναφορές στα έργα του Χοκουσάι και της Ο-Έι.
10. Mortadelo y Filemón contra Jimmy el Cachondo (Ισπανία – 2014)
Δύο γκαφατζήδες μυστικοί πράκτορες αναλαμβάνουν να ανακτήσουν το μυστικό έγγραφο που έκλεψε ένας τρελός εγκληματίας. Το δίδυμο Mortadelo και Filemón (στα ελληνικά έχουν μεταφραστεί ως… Αντιρίξ και Συμφωνίξ [sic]) είναι ίσως το διασημότερο κόμικ στην Ισπανία. Τηλεοπτικές σειρές, βιντεοπαιχνίδια, μέχρι και στο θέατρο έχουν μεταφερθεί οι περιπέτειές τους και αυτή η ταινία είναι η πιο πρόσφατη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη. Το χιούμορ είναι ως επί το πλείστον slapstick και ίσως κουράζει αυτό, αλλά ο σουρεαλισμός του πράγματος και οι λεπτομέρειες που «κρύβονται» σε ανύποπτα πλάνα δημιουργούν μια αρκετά ευχάριστη κωμωδία με πολύ ωραίο 3D animation.