5+1 Συμβουλές για μια επιτυχημένη συνανάγνωση
Η βιβλιοφιλική κοινότητα στο διαδίκτυο έχει αναπτυχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Πέρα από τις κλασσικές ιστοσελίδες και ιστολόγια, η ανάγνωση προβάλλεται πολύ μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, με κορυφαία παραδείγματα τους bookstagrammers και τους booktubers. Παρ’όλα αυτά η ανάγνωση αυτή καθεαυτή παραμένει μια μοναχική απόλαυση.
Οι συναναγνώσεις αποτελούν έναν τρόπο να μετριαστεί η μοναξιά του αναγνώστη. Μια ομάδα ατόμων, μια παρέα συνήθως, αποφασίζει να διαβάσουν όλοι το ίδιο βιβλίο, την ίδια χρονική περίοδο και να συζητούν για αυτό στην πορεία. Αν και συνταγές για εγγυημένη επιτυχία δεν υπάρχουν, θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε ορισμένες συμβουλές, ώστε η συνανάγνωσή σας να κυλήσει όσο πιο ομαλά γίνεται.
1. Άνθρωποι, άνθρωποι, άνθρωποι! Η πρώτη και βασικότερη συμβουλή είναι να επιλέξετε προσεκτικά την ομάδα που θα ενταχθείτε. Προσπαθήστε να έχετε μια εικόνα για τα άτομα αυτά και βεβαιωθείτε ότι δεν έχετε θέματα συνεννόησης μαζί τους και ότι σε γενικές γραμμές είστε “στην ίδια σελίδα” (όπως λένε και οι αγγλοσάξονες).
2. Χρόνος! Βεβαιωθείτε ότι όλοι έχετε λίγο-πολύ τον απαραίτητο διαθέσιμο χρόνο για το χρονικό διάστημα που σας ενδιαφέρει. Υπολογίστε όχι μόνο το χρόνο ανάγνωσης, αλλά και ότι θα χρειαστείτε χρόνο να συμμετέχετε στη συζήτηση. Δεν έχει νόημα πόσοι διαβάζετε ταυτόχρονα το βιβλίο, αν κανένας ή ελάχιστοι έχουν το χρόνο να συζητήσουν γι’αυτό.
3. Πειθαρχία! Βάλτε πρόγραμμα και τηρήστε το! Απαραίτητο συστατικό, τόσο για την ανάγνωση όσο και για τη συζήτηση. Συμφωνήστε προκαταβολικά πόσα κεφάλαια ή σελίδες (αν δεν έχετε όλοι την ίδια έκδοση, προσέξτε με τις αριθμήσεις!) θα διαβάζετε και σε πόσο χρονικό διάστημα. Συνήθως για τους περισσότερους, με βάση τις υποχρεώσεις της ζωής, συνίσταται ο εβδομαδιαίος κύκλος με ανάγνωση μέσα στην εργάσιμη εβδομάδα και συζήτηση το Σαββατοκύριακο. Τηρήστε το πρόγραμμα! Φροντίστε όχι μόνο να μη μένετε πίσω, αλλά εξίσου σημαντικό – και όμως παραγνωρισμένο – είναι να μην προτρέχετε! Ο πειρασμός, για όσους έχουν άφθονο χρόνο ή διαβάζουν πολύ γρήγορα, να προχωρήσουν παρακάτω από το συμφωνημένο, είναι μεγάλος, αλλά καταστροφικός. Πέρα από τον κίνδυνο spoilers στη συζήτηση, η εμπειρία έχει δείξει ότι αυτό αγχώνει και αποσυντονίζει την ομάδα και τα άτομα που έχουν προχωρήσει συνήθως χάνουν το ενδιαφέρον για τη συζήτηση. Αν είναι δυνατόν, πέρα από την κανονική συζήτηση, επιλέξτε και ένα στενό χρονικό διάστημα, π.χ. ένα δίωρο, που θα είστε όλοι διαθέσιμοι για συζήτηση, ώστε να δημιουργείται η αίσθηση της αμεσότητας.
4. Πλατφόρμα συζήτησης! Εκτός κι αν είστε από τους τυχερούς που ζείτε όλοι στην ίδια πόλη και τα προγράμματά σας συμπίπτουν και μπορείτε να συζητάτε τη συνανάγνωσή σας δια ζώσης σε κάποιο όμορφο βιβλιοκαφέ, θα χρειαστείτε μια διαδικτυακή πλατφόρμα συζήτησης. Επιλογές υπάρχουν πολλές και κάθε ομάδα μπορεί να συζητά όπου αισθάνεται πιο άνετα. Όμως, κάποια χαρακτηριστικά μπορούν να διευκολύνουν πολύ τη συζήτηση. Κατ’αρχάς επιλέξετε μια πλατφόρμα με εύκολη διαδικασία εγγραφής και σύνδεσης. Και εννοείται δωρεάν! Τα περισσότερα κοινωνικά μέσα προσφέρουν δυνατότητες ανταλλαγής μηνυμάτων και κάποια και δημιουργίας ομάδων. Όσο και αν τα άμεσα μηνύματα είναι εύκολα και πρακτικά, δεν τα συστήνουμε για συζήτηση συνανάγνωσης. Ο βασικός λόγος είναι ότι δεν μπορεί να γίνει δομημένη συζήτηση (δηλαδή να υπάρχουν απαντήσεις σε αναρτήσεις) που είναι απαραίτητη για σοβαρό σχολιασμό βιβλίου. Δεν έχει πλάκα να σκρολάρει κανείς σε 100 μηνύματα για να δει τι συζητήθηκε και να καταλάβει ποιος απαντάει και τι.
5. Όχι πηγαδάκια! Και φυσικά όχι inside jokes! Δεν υπάρχει γρηγορότερος τρόπος να καταστραφεί μια συνανάγνωση από το να γίνουν πηγαδάκια ατόμων που γνωρίζονται από παλιότερα και να αρχίσουν να λένε “τα δικά τους” ή να αστειεύονται χωρίς να καταλαβαίνουν οι υπόλοιποι. Δεν είναι ευγενικό σε καμία περίπτωση, πόσο μάλλον σε μια συνανάγνωση. Αποξενώνει τα υπόλοιπα μέλη και χάνεται το ενδιαφέρον για τη συζήτηση και η ίδια η αίσθηση της συνανάγνωσης, καταλήγοντας ο καθένας τελικά να διαβάζει πάλι μόνος του.
6. Επιλογή βιβλίου! Την αφήσαμε για το τέλος, γιατί πραγματικά δεν έχει τόση σημασία όσο νομίζετε. Εννοείται πως θα συμφωνήσετε όλοι σε κάποιο βιβλίο που ενδιαφέρει όλους όσους συμμετέχουν. Δεν έχει νόημα να συμμετέχουν όσοι δεν ενδιαφέρονται. Αν δυσκολεύεστε να βρείτε τέτοιο βιβλίο, τότε μάλλον έχετε κάνει λάθος στην πρώτη συμβουλή. Από εκεί και πέρα, δεν έχει νόημα αν το βιβλίο είναι μικρό ή μεγάλο, δυσάρεστο ή ευχάριστο, εύκολο ή δύσκολο. Ιδίως για τα “δύσκολα” βιβλία η συνανάγνωση, με την υποστήριξη που προσφέρει η ομάδα, είναι ίσως ο μόνος τρόπος να αποφασίσει κανείς να τα ξεκινήσει.
Ελπίζουμε οι συμβουλές αυτές να σας φανούν χρήσιμες! Δοκιμάστε να τις εφαρμόσετε και πείτε μας τις εμπειρίες σας από συναναγνώσεις που έχετε συμμετέχει!