Οι Θεές της Ζίτκοβα – review

Λίγες είναι οι φορές που σαν αναγνώστρια έχω αισθανθεί την παρόρμηση να ξαναπιάσω από την αρχή ένα βιβλίο που έχω μόλις τελειώσει. Οι Θεές της Ζίτκοβα που μου προξένησαν την ανάγκη αυτή είναι μία μαγική, ξεχωριστή ιστορία, η οποία συνδυάζει την μυθοπλασία με την πραγματικότητα, που με την μυστηριακή ατμόσφαιρα και την πρωτότυπη καταγραφή των γεγονότων είναι εύκολο να συναρπάσει αναγνωστικά και να δημιουργήσει ποικιλία σκέψεων και συναισθημάτων.

Η Ντόρα είναι μία μοναχική γυναίκα που, έχοντας ζήσει μία δύσκολη παιδική ηλικία, προσπαθεί να λύσει το μυστήριο που περιβάλλει τη ζωή της θείας της Σουρμένοβα, της γυναίκας εκείνης που, μετά τον αναπάντεχο και βίαιο χαμό της μητέρας της ηρωίδας, πήρε την ευθύνη να μεγαλώσει αυτή και τον μικρότερο αδελφό της Γιακόουμπεκ, μέχρις ότου αναπάντεχα φανούν στα βουνά των Λευκών Καρπαθίων οι αρχές του Λαϊκού Σοσιαλιστικού καθεστώτος που κυριαρχούσε στη Τσεχία τις δεκαετίες εκείνες κατά τις οποίες κι εξελίσσεται μεγάλο μέρος του βιβλίου και τους χωρίσουν, κλείνοντας τη θεία σε άσυλο, την Ντόρα σε οικοτροφείο και τον Γιακόουμπεκ σε σχολείο για παιδιά με ειδικές ανάγκες.

Οι καθοριστικές αυτές ανατροπές θα οδηγήσουν την Ντόρα στην απόφαση να αποκαταστήσει το όνομα της αγαπημένης της θείας και να διαλευκάνει μαζί με το μυστήριο που πάντα κυριαρχούσε στη ζωή της Σούρμενα/Σουρμένοβα και αυτό των άλλων γυναικών που ζούσαν ή ζουν ακόμη στα απομακρυσμένα βουνά της Τσεχίας και που επισκέπτονται ντόπιοι, αλλά και ξενομερίτες, με σκοπό να τους θεραπεύσουν, να μαντέψουν τα μελλούμενα ή να ικανοποιήσουν περισσότερο περίπλοκα και απαιτητικά αιτήματά τους.

Η γραφή της Κατερζίνα Τούτσκοβα είναι μαγική, καταφέρνει αβίαστα από την πρώτη σελίδα του κειμένου να σε κάνει μέρος της ιστορίας της, που βρίθει από μυστήριο, προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες, πίστη, πολιτικές κι άλλες σκοπιμότητες και γυναικεία δύναμη. Την κανονική ροή του κειμένου συνήθως εμπλουτίζουν αρχειακού τύπου αληθοφανείς καταγραφές, που έχουν τη μορφή επίσημων εγγράφων, προσώπων που με απόλυτη μυστικότητα εργάζονταν για το κράτος και είχαν επιφορτιστεί με τη διαλεύκανση της δράσης των επονομαζόμενων Θεών, δίνοντας περισσότερη ζωντάνια και αληθοφάνεια στο κείμενο, εντείνοντας το ενδιαφέρον και την ήδη μυστηριακή ατμόσφαιρα της ιστορίας.

Είναι μία ιστορία που έχει κάποιες αναπάντεχες εκπλήξεις και που προσωπικά παρόμοια δεν είχα ξαναδιαβάσει, ενώ το τέλος του δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερο, σίγουρα ήταν ένα από τα πιο θαυμαστά που έχω διαβάσει.

Οι Θεές της Ζίτκοβα είναι ένα μυθιστόρημα που, πέρα από το μοναδικό περιεχόμενο, έχει την τύχη να κυκλοφορεί στα ελληνικά με ένα ονειρικό εξώφυλλο, έχοντας ως εχέγγυο τις πάντα καλαίσθητες εκδόσεις που υπόσχονται στα βιβλία τους οι εκδόσεις Ίκαρος.

Συνεπώς το βιβλίο της Κατερζίνα Τούτσκοβα που κυκλοφόρησε στην Τσεχία το 2012, είναι κατά την άποψή μου ένα από τα καλύτερα μεταφρασμένα μυθιστορήματα για το 2019 και μακάρι τόσο ενδιαφέροντα βιβλία να μεταφράζονταν και να εκδίδονταν περισσότερο συχνά στην ελληνική γλώσσα.